Mopti

De eerste vraag die mij in de voorbije weken maar al te vaak werd gesteld was er een van groot onbegrip. Mali, waar ligt dat eigenlijk? Wat heb je daar nu te zoeken, een camping in Zuid Frankrijk voldoet toch immers ook! Het antwoord zal voor velen al even onbegrijpelijk als onherkenbaar zijn. Reizen door Mali belooft een groot avontuur te worden. Een trektocht waarbij je weer terug gaat naar de basis en essentie van reizen. Waarbij je de luxe laat voor wat zij is om van de gebaande paden te treden naar gebieden waar het toerisme nog maar amper is doorgedrongen. Dagen dwalen door de Dogon vallei, waarbij je jezelf door de ziedende zon van dorpje naar dorpje beweegt. Waar je slaapt in de openlucht, op het platte dak van een uit modder opgetrokken huisje. het enige dat je scheidt van de sterrenhemel is je eigen muskietennet dat gemoedelijk door de wind heen en weer wordt gewiegd.

Na het gemotoriseerde vervoer op 4 wielen en de benenwagen wacht een boottocht van 2 dagen per Pinasse over de Niger delta om uiteindelijk uit te komen bij het beroemde en tot de verbeelding sprekende Timboektoe. Een plaats die in tegenstelling tot Verweggistan dus echt bestaat. Het is de plaats die de Afrikanen en de Arabieren met elkaar verbind en voor ons, net zoals voor vele andere ontdekkingsreizigers de poort naar de eindeloze Sahara. Via deze enorme zandbak en ‘De hand van Fatma’ dalen we langzaam weer af naar Ségou, waar ons het spetterende slotstuk te wachten staat, het meerdaagse ‘Festival sur le Niger’. West Afrikaanse top muzikanten komen hun kunsten ten gehore brengen, maar onder andere ook dans, masker- en marionetvoorstellingen, kunst en ambachten uit de regio worden tentoon gespreid.

Als je dus door de ontberingen heen kijkt en openstaat voor interactie met de kleurrijke Malinese bevolking, dan is dit een geweldige reis die bol staat van avontuur en unieke ervaringen.

Ségou, 15 januari 2011
Voor de doorsnee reiziger is een vlucht naar de plaats van bestemming een noodzakelijk kwaad om van A naar B te komen. Alhoewel het inderdaad soms een wat lang tijdverdrijf is, blijft het soms toch de moeite waard om op de kleine dingetjes te letten. Om naar Bamako in Mali te komen, vliegen we over Casablanca in Marokko. In beide landen is de Islam de overheersende godsdienst. Hoe opmerkelijk is dan het verschil in kledij. De gemiddelde Marokkaanse moslima op de vlucht naar Casablanca was netjes, maar toch wel saai, eenkleurig gesluierd. Wat zien de Afrikaanse dames er dan feestelijk uit, die met hun felgekleurde gewaden en hoofddoeken de vlucht naar Bamako inkleuren. De mannen daarentegen hebben vaak net iets te ruim zittende, glimmende synthetische pakken aan. Eén voordeel het kreukt niet, waardoor ze er toch wel tiptop uitzien!

Langs de weg naar Ségou staan behalve de baobab bomen ook jongetjes met zelfgemaakte houten rammelaars langs de weg om snoep en cadeaus te vragen. Het blijkt voor het Bambara volk de maand van de besnijdenissen te zijn. De jongetjes die ’s avonds zullen worden besneden staan in speciale pakjes er nog vrolijk op los te rammelen. Voordat we Ségou inrijden buigen wel linksaf van onze toch redelijk comfortabele asfaltweg naar Ségoukoro, een dorp dat bekend is geworden door de boeken van Maryse Conde. Later deze reis zullen we nog terugkomen in Ségou voor het ‘festival sur le Niger’ http://festivalsegou.org/new/en.html

Mopti, 24-01-2010
Na enige tijd verstookt te zijn geweest van mobiele telefonie en internet zijn we weer enigszins teruggekeerd in de wereld waar onze micro-electronica het doet. De afgelopen dagen zijn weer onbeschrijfelijk mooi en avontuurlijk geweest, maar ik heb toch getracht enkele hoogtepunten op papier te zetten.

Djenné is een stadje dat volledig is opgetrokken uit lemen huisjes, het ligt aan de rand van een immens grote uiterwaard dat na de regentijd gevuld wordt met het ons zo bekende water dat daar van onmetelijke waarde is. Het hart van de stad wordt gevormd door de grootste lemen moskee ter wereld en het schouwspel van de wekelijkse maandagmarkt. Vanuit heinde en verre arriveren er mensen per ossenkar of pinasse (een langwerpige boot). Het laatste stuk wordt lopend afgelegd met hun verkoopwaar balancerend op hun hoofd. De ganse dag is het een gekrakeel van marktkooplieden en gewillige kopers. Over de gehele markt ruik je de indringende geur van de gedroogde vissen die overal tentoongespreid liggen. Na de dag te hebben rondgedwaald door de smalle straatjes begint het schouwspel van de grote uittocht. Wat de stad inkomt moet er namelijk ook weer uit. Strategisch geplaatst bekijken we hoe de gehele karavaan over een iets te smalle brug de stad uitstroomt.

Nog met het gekrioel van de markt op ons netvlies vertrekken we naar Biadangara, het wordt nu tijd om het luie zweet van ons af te lopen. Dit is het begin van een zesdaagse wandeltocht door het gebied van de Dogon. De Dogon is een inheems volk waarvan men niet precies weet hoeveel er nu zijn, maar als we de gids mogen geloven ligt het ergens rond de miljoen. Aangezien het een trotse Dogon betreft gaan we er vanuit dat de schatting iets aan de hoge kant ligt en moeten we eerder denken aan ruim een half miljoen. Het gebied waar wij doorheen lopen wordt gevormd door een vallei dat ligt tussen en rotspartij en een grote zandduin waar het beetje regenwater dat jaarlijks valt wordt opgevangen. Het is nu een maand na de regentijd en de watervoorraad begint al redelijk op te geraken. Water is toch wel overal op de bon, wij toeristen mogen nog een douche nemen (lees oud olievat met een kraantje), maar de lokalen wassen zich slechts met een hoeveelheid water dat in een meestal fleurig kleurend fluitketeltje past.

In een van de dorpjes wordt ik met 2 medereizigsters uitgenodigd bij de lokale, gepensioneerde jager. Hij behoort tot de ouderen van het dorp en heeft derhalve veel aanzien. In zijn kleine, warme hutje drinken we gezamenlijk een vers gestookt gierst biertje dat een van zijn vrouwen die ochtend op de markt had gekocht. Alhoewel we elkaar niet begrijpen straalt de gastvrijheid er vanaf. Na het indrukwekkende bezoek worden we door onze Dogon gidsen naar een fantastisch uitkijkpunt gebracht waar we nog wat genieten van het uitzicht over de vallei onder het licht van de volle maan.

Als je zo door de vallei loopt komen er uit alle hoeken en gaten kinderen aangestormd. Over het algemeen zeer vriendelijk, maar toch al enigszins verpest door eerdere toeristen die ongetwijfeld met de beste bedoelingen cadeaus hebben uitgedeeld. Ze vragen om slecht simpele dingen als een snoepje of een pen. Niet eens zo zeer om het ding zelf, maar gewoon voor het simpele feit dat ze een cadeau van een blanke hebben gehad, al is het maar een lege waterfles.

De Dogon begroeting is echt een belevenis, die wel een paar minuten kan duren. Des te belangrijker de persoon is, des te langer te begroeting duurt. Er wordt minimaal gevraagd hoe het met de vader, de moeder, de kinderen, de familie en de rest van het dorp is. De vragen en antwoorden worden als een ping pong spel snel over en weer gespeeld
Na 6 dagen lopen laten we het landschap van zand, baobabs en tamarindebomen, uienvelden, lemen huizen en vriendelijk mensen achter ons om ons op te maken voor de 3 daagste pinasse tocht over de Niger.